تحلیل دروغ مصلحت‌آمیز و امکان روایی اخلاقی آن در حوزۀ حقوق کیفری

نویسندگان

  • امیر مرادی دانش آموخته ی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران
  • محمد آشوری استاد گروه حقوق کیفری و جرم شناسی دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران
  • محمد علی مهدوی ثابت استادیار و مدیر گروه حقوق کیفری و جرم شناسی دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران
  • نسرین مهرا دانشیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران
چکیده مقاله:

در این مقاله‌‌، به تحلیل مفهوم و ماهیت دروغ مصلحت‌آمیز‌‌، معیارِ شناسایی مصلحت و شرایط توجیه آن و همچنین لوازم و ثمرات آن در حوزۀ حقوق کیفری‌‌‌، پرداخته می‌شود تا به این نتیجه نائل شویم: دروغ مصلحت‌آمیز در حالت استثنایی و با شناسایی مصلحت و قاعده برتری اهم بر مهم‌‌، توسط کسی که صاحب فضیلت فکری مقدم بر فضایل اخلاقی باشد و خِرد عملی او بتواند مصلحتی را که رعایتش با اخلاق مناسبت دارد بشناسد‌‌، قابل توجیه است؛ حق دروغ‌گفتن در شرایط استثنایی وجود ندارد و دروغ مصلحت‌آمیز با تحقّق عناصرش‌‌، صرفاً قابل توجیه اخلاقی است؛ علی الاصول در گسترۀ دانش حقوق کیفری‌‌، تسرّی توجیه وارده در مورد دروغ مصلحت‌آمیز‌‌، به سوگند و شهادت دروغ‌‌، همچنین طرح شکایت و دفاع دروغ‌‌، مبتنی بر قیاس است و جایز نیست و رعایت صداقت در دادرسی‌های کیفری و به‌ویژه نحوه جمع‌آوری ادله و به‌دور از ‌‌‌هر گونه دروغ‌‌، ضروری است. مواجههٔ صادقانه در تحقیق از متهمان‌‌، از مقدمات واجب اصل مشروعیت جمع‌آوری ادلّهاست. صاحب‌منصبان نظام عدالت کیفری در گسترۀ حرفۀ تخصصیشان نیز باید به‌دور از هر گونه فریب و دروغ‌‌، اقدام کنند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بخت منتج اخلاقی و حقوق کیفری

بخت اخلاقی مفهومی نو در فلسفۀ‌ اخلاق است که ارزیابیهای متداول اخلاقی را به چالش می‌کشد. شهود اخلاقی انسانها حکم می‌کند که افراد تنها در قبال امور تحت کنترلشان مورد ارزیابی قرار گیرند؛ این در حالی‌ است که نتایج اعمال افراد با آنکه در کنترل آنان نیست، در قضاوتهای اخلاقی مؤثر است. این مسئله در حقوق کیفری به این پرسش دامن زده است که: آیا افراد در برابر نتایجی که کنترلی بر آن نداشته‌اند، مسئولند؟ مو...

متن کامل

احتیاط در دماء و کاربرد آن در حقوق کیفری

بسیاری از احکام اسلام برای حفظ جان، تشریع شده است و نشان‌دهنده اهمیت جان انسان در پیشگاه خداوند بلندمرتبه است؛ با وجود این در کشورهای اسلامی، شمار مجازات اعدام، فراوان است. به‌راستی آیا شیوه اجرای مجازات اعدام، با چنین آمار بالایی در جوامع اسلامی، درست و مبتنی بر آموزه‌های اسلام است؟ برای پاسخ‌دادن به این پرسش، ناگزیر باید ادله اجتهادی را بررسی کرد و با کاوش در کتاب، سنّت و دیدگاه فقهای اس...

متن کامل

تحلیل اخلاقی شرط «قصد و رضای متعاقدین» و اثر آن در فقه و حقوق

در اخلاق مجموعه‌ای از عادات و رسوم اجتماعی و تعالیم مذهبی و داوری‌های مستقل عقلی است که وجدان عمومی را تشکیل داده و برای رسیدن به کمال ضروری است. در نظام حقوقی ما با وجود بحث‌های بسیار پیرامون ارتباط فقه و حقوق با اخلاق به این پرسش پاسخ داده نشده است که آن اصول و قواعد اخلاقی موجد این ارتباط چیست. در این مقاله با کنکاشی در آیات و روایات و منابع فقهی و حقوقی با روش تحقیق کتابخانه‌ای به استخراج م...

متن کامل

جایگاه حقوق معلولین در حوزۀ حقوق شهری

دربارۀ وضعیت معلولین و استانداردهای داخلی و بین‌المللی حاکم در این زمینه سخن بسیار گفته شده است. اما در حوزۀ شهرسازی و توجه به وضعیت خاص این قشر از شهروندان ذیل مقررات حقوق شهری ــ لااقل در امر اجرای ضوابط ــ خلأ ملموسی وجود دارد. نویسندگان مقالۀ حاضر علاوه بر بررسی سیر قوانین و مقررات حاکم در حوزۀ شهرسازی و مرتبط با وضعیت معلولین، به سیاست‌های راهبردی در امر تقنین در این حوزه پرداخته‌اند؛ به‌ع...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 7

صفحات  89- 112

تاریخ انتشار 2020-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023